Je bent verplicht om als burger in Nederland een zorgverzekering te hebben. Je moet daarom minimaal een basisverzekering afsluiten om geen boetes te ontvangen en uiteindelijk een vrij hoge premie te betalen. Als het voorkomt dat je niet verzekerd bent of dat je niet op tijd verzekerd bent moet je alles kosten die je op dat moment maakt met betrekking tot de zorg volledig zelf betalen. Iedereen die staat geregistreerd in de basisregistratie Personen ontvangt een brief van Zorg Instituut Nederland (ZINL) wanneer je niet verzekerd bent. Zorg Instituut Nederland geeft je vervolgens drie maanden de tijd om een zorgverzekering af te sluiten. In die periode moet je je dus aanmelden bij een zorgverzekeraar. Wanneer je geen gehoor geeft aan dat verzoek en je binnen drie maanden niet aanmeldt bij een zorgverzekeraar dan is Zorg Instituut Nederland gematigd je een boete op te leggen. Die boete is wettelijke bepaald en vastgesteld op €366,99.

Nadat je een eerste boete hebt ontvangen krijg je voor de tweede keer drie maanden de tijd om in Nederland een zorgverzekering af te sluiten. Gebeurt het dat je voor de tweede keer niet aan de termijn voldoet, dan zal je wederom een boete opgelegd krijgen van €366,99. Vervolgens krijg je voor de derde keer drie maanden de tijd om een zorgverzekering af te sluiten. Ditmaal zal je niet gestraft worden met een boete als je niet aan de termijn voldoet. Zorg Instituut Nederland sluit dan namelijk een zorgverzekering namens jou af. Zorg Instituut Nederland is vervolgens gematigd de premier van die verzekering twaalf maanden lang in te houden op je inkomen. Wanneer je in een situatie zit waarin je inkomen niet toereikend is om de premie van af te halen, dan ontvang je een acceptgiro die je dient te voldoen. De premier van de zorgverzekering die Zorg Instituut Nederland voor je afsluit zal altijd hoger uitvallen dan wanneer je zelf een zorgverzekering zou afsluiten.

Wat moet ik doen als ik de maandelijkse zorgpremie niet meer kan betalen?
Het kan gebeuren dat je in een situatie terechtkomt waarbij je de maandelijkse zorgpremie niet meer kunt ophoesten. De verzekeraar kan dan na zes maanden premie achterstand je aanmelden bij het Zorg Instituut Nederland (ZINL) voor bronheffing. Dat is vastgelegd in de Zorgverzekeringswet. Je krijgt dan de kans akkoord te gaan met een bestuursrechtelijke premie van 130% van de standaardpremie. Dat bedrag wordt ingehouden op je salaris/uitkering. Ook in dit geval zal je een acceptgiro ontvangen wanneer de standaardpremie niet ingehouden kan worden op je inkomen.