Als je je droomhuis gevonden hebt en je staat op het punt om het te kopen, ben je wettelijk verplicht een notaris in te schakelen bij de daadwerkelijke levering.
De notaris is namelijk degene die de zogeheten notariële akte schrijft. Dit bestaat uit de eigendomsakte en de hypotheekakte. Bij een nieuwbouwwoning is er vaak een zogeheten projectnotaris, maar bij andere woningen mag je zelf een notaris kiezen. Aan het inschakelen van een notaris zijn echter wel kosten verbonden, en die kunnen behoorlijk verschillen.
Waarom een notaris?
Zoals gezegd is het in de arm nemen van een notaris wettelijk verplicht. Maar dit is allesbehalve negatief. De notaris zal er namelijk alles aan doen om zowel de belangen van de verkoper als die van jou te behartigen. Als onafhankelijke partij houdt hij zich bezig met de volgende zaken:
- Hij vraagt persoonsgegevens op bij de Basisregistratie Personen
- Hij stelt de identiteit vast van alle personen die betrokken zijn bij de akte
- Hij controleert of er bij de verkoper(s) geen sprake is van bijvoorbeeld faillissement, bewind, echtscheiding of curatele
- Hij onderzoekt bij het Kadaster of er eventueel hypotheken of beslagen op de woning rusten
- Hij onderzoekt of er sprake is van zogeheten erfdienstbaarheden, denk aan recht van overpad, bijzondere bepalingen, erfpacht, opstal of gemeentelijke beperkingen
- Hij onderzoekt of er in de vorige leveringsakte gesproken wordt van boetebepalingen
- Hij houdt toezicht op de betaling van een eventuele waarborgsom of afgifte van een bankgarantie
- Hij controleert of de koopsom op de derdengeldenrekening is gestort
- Hij vraagt de hypotheekgelden op
De notaris neemt je dus een hoop werk uit handen, zodat jij je met andere dingen bezig kan houden. Naast de bovengenoemde taken stelt hij ook de benodigde documenten op, te weten de eigendomsakte en de hypotheekakte.
Eigendomsakte
Een eigendomsakte wordt door de notaris opgesteld bij de koop van een woning. In deze akte wordt officieel melding gemaakt van het feit dat jij de nieuwe eigenaar bent van het huis. De eigendomsakte staat echter niet op jouw naam, maar op het adres van de gekochte woning. Het Kadaster krijgt de akte toegestuurd van de door jou ingeschakelde notaris.
In de eigendomsakte staan zaken als erfdienstbaarheden, kwalitatieve rechten en plichten, anti-speculatiebedingen, kettingbedingen, grondverontreiniging. Als deze is goedgekeurd door het Kadaster, wordt hij teruggestuurd naar de notaris. Hij stuurt vervolgens een kopie van de akte naar jou. Het is belangrijk om deze te bewaren, want bij de verkoop van een huis controleert de makelaar-taxateur de akte om de beschreven situatie met de huidige staat van de woning te vergelijken.
Hypotheekakte
Naast de eigendomsakte stelt de notaris ook de hypotheekakte op. Hierin staat de overeenkomst tussen jou en de hypotheekverstrekker. In het kort komt het erop neer dat jij je woning als onderpand geeft in ruil voor een lening om diezelfde woning te kunnen bekostigen. De precieze voorwaarden waaronder deze overeenkomst geldt, worden allemaal nauwkeurig beschreven in deze akte. Evenals de eigendomsakte wordt ook de hypotheekakte ter controle naar het Kadaster gestuurd.
De belangrijkste gegevens die vermeld worden in de hypotheekakte, zijn de naam van de hypotheekverstrekker, jouw naam, geboortedatum en woonplaats, de naam en standplaats van de notaris en de onderpandgegevens. Daarnaast staan er gegevens over de woning zelf in de akte, zoals aard, ligging, vermelding van kadastrale gemeente, sectie- en perceelnummer.
In de hypotheekakte wordt ook het bedrag van de hypotheek genoemd. Dit is meestal hoger dan nodig is om het huis te bekostigen. Op die manier kan je namelijk nog extra geld lenen zonder dat de notaris daarbij aan te pas hoeft te komen.
Als de notaris zijn werkzaamheden heeft afgerond en de documenten opgesteld zijn, kan jij met een gerust hart je handtekening zetten. Alleen is het zaak om van tevoren goed naar de kosten te kijken, zodat je achteraf niet voor verrassingen komt te staan.
Kosten
De kosten van een notaris kunnen vrij hoog oplopen. Maar het verschilt wel of de vraagprijs van de gekochte woning kosten koper (k.k.) of vrij op naam (v.o.n.) zijn. Bij kosten koper komen alle kosten voor de rekening van de koper, bij vrij op naam hoef je de volgende kosten niet te voldoen:
- Overdrachtsbelasting
- Notariskosten eigendomsakte
- Notariskosten inschrijving Kadaster
De notariskosten liggen niet vast, iedere notaris kan in principe zijn eigen tarief berekenen. Maar hou zeker rekening met een bedrag tussen de duizend en tweeduizend euro. Het loont dus zeker de moeite om goed research te doen naar de tarieven van verschillende notarissen. Eventueel kan je advies inwinnen bij je hypotheekadviseur of bij mensen in je omgeving. Een belangrijk punt om op te letten is dat een notaris lid moet zijn van de Nederlandse Orde van Notarissen. Maar het is ook zeker relevant dat je een goed gevoel hebt bij een notaris, het is prettig om bij het kopen van een huis iemand te hebben waarop je kan vertrouwen.
Veilig en vertrouwd
Natuurlijk kan een notaris, net als een bedrijf, failliet gaan. Je hoeft echter niet bang te zijn dat je dan je geld kwijt bent. De notaris maakt namelijk gebruik van een zogeheten derdengeldenrekening. Iedereen die zakendoet met de notaris, stort het geld op die rekening. Deze rekening valt buiten een eventueel faillissement van de notaris. Op deze manier worden de cliënten beschermd tegen een financiële strop.
Voorwaarde hiervan is wel dat het om werkzaamheden gaat waar de notaris direct bij betrokken is. Dat wil zeggen dat hij diensten heeft verleend, waardoor de ene partij geld verschuldigd is aan de andere. Een voorbeeld hiervan is de prijs die de koper moet betalen voor de woning.
Kortom, een notaris is wettelijk verplicht, maar helaas niet goedkoop. De kosten zijn echter wel fiscaal aftrekbaar, mits ze gemaakt zijn voor het afsluiten van een lening voor het aankopen, verbouwen of onderhouden van een woning.